Dictionary w C#: Twój prywatny Google dla obiektów

Wyobraź sobie świat, w którym nie musisz wertować setek kartek, żeby znaleźć numer telefonu przyjaciela.
Wystarczy otworzyć kontakty i wpisać imię – błyskawicznie masz wynik. Tak właśnie działa Dictionary w C# – to Twoje osobiste Google w aplikacji.
Dziś pokażę Ci, dlaczego to jedna z najważniejszych kolekcji w .NET, jak działa pod spodem i jak jej używać, żeby Twoje programy były szybkie i eleganckie.

Co to jest Dictionary<TKey, TValue>?

Dictionary<TKey, TValue> w C# to kolekcja, która przechowuje dane w parach: klucz → wartość.
Klucz musi być unikalny (nie może być null), a wartość to obiekt, który ten klucz reprezentuje.

Przykład z życia:

Klucz: numer PESEL
Wartość: obiekt klasy Customer

Dzięki temu możesz w ułamku sekundy znaleźć klienta, nie przeszukując całej listy jak detektyw w starym archiwum.

Tworzenie słownika w C#

Najpierw definiujemy typ klucza i wartość:

var customers = new Dictionary<int, Customer>()

Możemy od razu dodać dane podczas inicjalizacji:

var customers = new Dictionary<int, Customer>
{
    { customer1.Id, customer1 },
    { customer2.Id, customer2 }
};

I teraz – magia. Szukasz klienta o ID = 34? Wystarczy:

var customer = customers[34];

Porównanie:

Lista (List<T>) → musisz szukać elementu „po kolei” (jak przewijanie kontaktów w staryj Nokii).
Dictionary → błyskawiczne wyszukiwanie (jak wpisanie w Google).

Najważniejsze operacje na Dictionary

Dodawanie elementów

customers.Add(3, new Customer { Id = 3, Name = "Jan Nowak" });

Usuwanie

customers.Remove(1);  // usuwa klienta o ID = 1
customers.Clear();    // usuwa wszystkich

Sprawdzanie zawartości

bool hasKey = customers.ContainsKey(5);
bool hasValue = customers.ContainsValue(customer1);

Iterowanie po kluczach i wartościach

foreach (var key in customers.Keys)
    Console.WriteLine(key);

foreach (var value in customers.Values)
    Console.WriteLine(value.Name);

foreach (var pair in customers)
    Console.WriteLine($"{pair.Key} → {pair.Value.Name}");

➡️ Mini-podsumowanie: Dictionary to nie tylko szybkie wyszukiwanie – ale też proste metody, które czynią życie programisty przyjemniejszym.

Dlaczego Dictionary jest takie szybkie?

Tu dochodzimy do sedna. Dictionary wewnętrznie korzysta z haszowania.

Każdy klucz ma swoją metodę GetHashCode().
Wynik tej metody (hash) przekształcany jest w indeks tablicy.
Dzięki temu C# wie, gdzie leży wartość, bez przeszukiwania wszystkiego.

To tak, jakbyś miał bibliotekę, w której każda książka ma GPS i sama do Ciebie podchodzi, gdy o nią poprosisz.

Przykład działania:

Dodajesz klienta z kluczem 34.
Słownik liczy hash → zapisuje klienta pod odpowiednim indeksem.
Szukasz klienta o 34 → słownik liczy hash → bach! – od razu wskakuje właściwy obiekt.

➡️ Mini-podsumowanie: To właśnie haszowanie daje Dictionary jego supermoc. Wyszukiwanie jest w czasie zbliżonym do stałego (O(1)).

Kiedy używać Dictionary?

Gdy potrzebujesz szybkiego dostępu do danych po unikalnym kluczu.
Gdy Twoja aplikacja ma duże zbiory danych (np. setki tysięcy rekordów).
Gdy chcesz napisać czytelny i wydajny kod, który zamiast liniowych pętli używa eleganckiego wyszukiwania.

Nie używaj Dictionary, jeśli:

Klucze mogą się powtarzać (lepiej wtedy np. Lookup albo IGrouping).
Potrzebujesz sortowania po kluczach (tu lepszy będzie SortedDictionary).

Podsumowanie

Dictionary w C# to must-know dla każdego programisty .NET. Dzięki niemu:

Twoje aplikacje działają szybciej,
kod staje się bardziej elegancki,
a Ty masz w rękach narzędzie, które przypomina własny indeks Google dla obiektów.

Pamiętaj: świat programowania to nie tylko „zrobić, żeby działało”. To także sztuka wyboru najlepszych narzędzi. Dictionary jest jednym z nich.

Co dalej?

👉 Zostaw komentarz – napisz, jak używasz słowników w swoich projektach.
👉 Subskrybuj kanał na YT, żeby nie przegapić kolejnych filmów z C#.
👉 Sprawdź mój kurs online – tam wchodzimy jeszcze głębiej w praktyczne zastosowania kolekcji.

Jako programista C# musisz wiedzieć, że słowniki są kolekcjami opartymi na haszowaniu i dlatego wyszukiwania są bardzo szybkie. W przeciwieństwie do list, wyszukiwanie obiektu w słowniku nie wymaga skanowania każdego obiektu i bez względu na to, jak duży jest słownik, pozostanie on niezwykle szybki.